Dane portalu „No Fluff Jobs” wykazały, że zdecydowanie najwięcej osób w branży IT, zatrudnionych jest w ramach umowy o pracę. Sporo działa także na zasadach B2B, natomiast znacznie mniej podpisuje umowę-zlecenie oraz umowę o dzieło. Jakie zalety i wady ma każda z tych umów?

Zwykle w trakcie rozmowy o pracę (przeczytaj także o rozmowie rekrutacyjnej) lub już po pozytywnym jej przejściu, kandydat otrzymuje dwa trudne pytania. Pierwsze z nich dotyczy preferowanego wynagrodzenia, a drugie typu umowy. Pracodawcy w branży IT zwykle proponują wybór między umową o pracę a kontraktem B2B, jednak czasami zdarza się, że oferują także umowy cywilnoprawne. Co wybrać? Co jest najkorzystniejsze z punktu widzenia pracownika?

Umowa o pracę jest uznawana za najbardziej bezpieczną i stabilną formę zatrudnienia, która wiąże się ze wszystkimi przywilejami (ale także problemami) Kodeksu Pracy. Do najważniejszych zalet takiej umowy należą:

• szerokie uprawnienia pracownika takie jak płatny urlop (20 lub 26 dni, w zależności od stażu pracy), płatne w 80% zwolnienia lekarskie, urlop macierzyński lub tacierzyński;
• pracownik ma ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne;
• naliczany jest staż pracy do urlopu oraz emerytury i innych świadczeń;
• odpowiedzialność leży po stronie pracodawcy.

W przypadku branży IT, umowa o pracę ma jednak sporo wad, do których można zakwalifikować:

• brak elastyczności i typowo zadaniowego trybu pracy;
• brak dokładnego uregulowania pracy zdalnej;
• znacznie niższa płaca netto niż w przypadku B2B lub umowy o dzieło;
• konieczność odprowadzania składek także przez pracodawcę, co sprawia, że może nie być chętny do wysokich podwyżek wynagrodzenia pracownika. 

Umowa o pracę jest jednak dobrą opcją dla początkujących programistów, których zarobki nie są jeszcze bardzo wysokie, a nauka wciąż jest potrzebna.

Kontrakt B2B to coraz częściej wybierana forma przez programistów. Taka umowa ma wiele zalet z punktu widzenia pracownika i pracodawcy. Kontrakt Business-to-Business oznacza, że programista zakłada własną działalność gospodarczą i rozlicza się na podstawie faktury. Takie rozwiązanie ma następujące zalety:

• wyższe wynagrodzenie netto, zwłaszcza w trakcie trwania ulgi na start oraz tzw. małego ZUSu;
• niższe koszty dla pracodawcy;
• całkowita dowolność w zakresie miejsca i czasu pracy.

Niestety B2B ma także pewne wady:

• pracodawca może wymagać od pracownika wykonywania zadań przez 8 godzin dziennie w siedzibie firmy, co nosi znamiona umowy o pracę;
• w sytuacji, gdy nie ma zleceń, programista nie zarabia;
• nie ma płatnego urlopu, chociaż wielu pracodawców zobowiązuje się do niego w ramach tzw. gentlemen’s’ agreement;
• programista odpowiada majątkiem za wszelkie błędy i usterki;
• konieczne jest pokrycie wszelkich zobowiązań (ZUS, podatki, zatrudnienie księgowej). 

Kontrakt B2B jest wybierany głównie przez osoby, zarabiające miesięcznie powyżej 10-15 tysięcy, ponieważ w takim wypadku to rozwiązanie jest bardzo opłacalne finansowo.

Umowa-zlecenie to znacznie mniej popularna forma pracy, wybierana przez około 5% programistów. Taka opcja świetnie sprawdza się w przypadku dodatkowych zleceń, rozliczanych na godziny. W takim wypadku wynagrodzenie zależy od liczby godzin, potrzebnych na wykonanie zlecenia (na przykład strony internetowej, aplikacji). Niestety w tym przypadku zaliczka na podatek jest bardzo wysoka (ze względu na zmiany w Polskim Ładzie), a to oznacza znacznie niższe wynagrodzenie netto.

Ostatnią opcją, również rzadko wybieraną (6%) jest umowa o dzieło. Takie rozwiązanie jest idealne w przypadku pojedynczych zleceń. Umowa o dzieło jest niskoopadatkowana, zwłaszcza w przypadku 50% kosztów uzyskania przychodu, dzięki czemu wypłata netto jest naprawdę wysoka. Wadą jest brak ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, dlatego taka umowa najlepiej sprawdza się jako dodatkowa.