Zastanawiasz się nad tym, czym jest system kontroli wersji? Sprawdźmy to raz i ustalmy nie tylko definicję, ale także popularne rodzaje i ich zastosowanie w codziennej pracy programisty.

System kontroli wersji (ang. version control system, w skrócie VCS) to oprogramowanie przydatne w czasie pracy nad projektami programistycznymi. System kontroli wersji pozwala na sprawdzanie, jakie zmiany zaszły w kodzie źródłowym, dzięki czemu programista może przywrócić poprzednią wersję. W praktyce więc system kontroli wersji definiuje się jako specjalne oprogramowanie, które umożliwia cofnięcie się do poprzednich plików z kodem. Takie rozwiązanie jest bardzo przydatne w różnych sytuacjach, na przykład gdy programista chce sprawdzić, jakie zaszły zmiany w pliku, a także gdy chce przywrócić poprzednią wersję lub gdy pojawił się jakiś błąd. Do najważniejszych funkcji systemu kontroli wersji można więc zakwalifikować:

• śledzenie modyfikacji;
• przywracanie jednej z poprzednich wersji;
• dokumentowanie zmian;
• przechowywanie plików związanych z projektem;
• sprawdzanie, co zmieniło się w kodzie przez innych użytkowników, na przykład osoby z zespołu lub pracujące nad jednym projektem;
• udostępnianie sobie danych;
• synchronizowanie zmian, wprowadzanych przez kilku autorów. 

System kontroli wersji przydaje się zarówno w czasie pracy indywidualnej, jak i zespołowej.

Do trzech najbardziej znanych systemów kontroli wersji można zakwalifikować:

• Git, którego twórcą był Linus Torvalds. Nie każdy wie o tym, że początkowo Git miał być narzędziem wspomagającym dla systemu Linux, a obecnie jest traktowany jako wsparcie w procesie tworzenia oprogramowania. Sporą zaletą tego systemu jest możliwość wykonywania różnych czynności bez połączenia ze zdalnym serwerem, a dodatkowo nie ma problemów z pracą nad większymi projektami. 
• SVN (Subversion) to system uznawany za prostszy w obsłudze niż Git, jednak nie nadaje się do wersjonowania plików. SVN powstał w 2000 roku i jest oprogramowaniem wolnym. Ten system kontroli wersji jest odpowiedni zarówno w przypadku pracy indywidualnej, jak i zespołowej. 
• TFS, czyli Azure DevOps Server, to produkt firmy Microsoft, który ma wiele funkcji takich jak kontrola wersji, raportowanie, a także testowanie, zarządzanie wersjami.
• RCS (Rich Communication Suite, czy też joyn) to system kontroli wersji, który zapisuje zmiany tylko i wyłącznie na jednym komputerze. 

Można wyróżnić więcej systemów kontroli wersji, jednak te wyżej wskazane są najpopularniejsze. Każdy, kto planuje karierę w IT lub też obecnie stawia w branży pierwsze (albo kolejne) kroki, powinien znać różne systemy kontroli wersji. Tym najczęściej stosowanym i najpopularniejszym jest Git, ponieważ posiada on wiele przydatnych funkcji, jest także często wykorzystywany w czasie zajęć w szkołach programowania oraz podczas kursów.